
Mevzuat “PERGOLE”yi bakın nasıl tanımlamış:
“Bahçede, bina cephelerini değiştirmemek kaydıyla terasta, hafif yapı malzemelerinden dikme ve sık kirişleme ile yapılan ve üzerine yeşil bitki örtüsü sardırılabilen, etrafı açık, yapı ruhsatı olmaksızın inşa edilebilen yapılara”, PERGOLE denir.
(Planlı Alanlar İmar İmar Yönetmeliği m.4)
Bir yapının pergole olabilmesi için
–Hafif malzemeler ile yapılmış olmalı. (Beton duvar, tuğla duvar hafif malzeme midir?)
–Etrafı açık olmalı. (Bu yapıların etrafı tamamen açık mıdır?)
-Dikme ve sık kirişleme ile yapılmış olmalı. (Mevzuat, neden böyle bir tarif veriyor? Çünkü, hafif malzeme kullanılacağı için yapının hem kendisini hem de çatısını taşımasını istiyor. Bu nedenle kolon ve sık kirişler olmalı, diyor) (Bu yapılar, kolon ve sık kirişlerle mi yapılmış?)
-Üzerine yeşil bitki örtüsü sardırılabilir olmalı. (Aslında bu cümle pergolenin temel özelliğini açıklıyor. Pergole, güneşten korunmak ve gölge yapması için düşünülmüş yapıdır. Temel kullanım amacı gölge yapmasıdır.)
İngilizce sözlükte pergola yazınca verilen yanıt şöyle:
PERGOLA : ÇARDAK, KAMER(İ)YE (İngilizce – Türkçe Yapı Sözlüğü, Firuzan Baytop)
Vikipedi PERGOLEYİ bakın nasıl tanımlıyor :
Pergolenin uluslararası tanımı ise şöyle :
“Pergola, (İtalyanca: Pergola) belirli bir hat boyunca yanlarına sütün ya da direkler dikilerek sarmaşık bitkilerle donatılmış gölgeli yürüyüş yolu ya da geçittir. Sözcüğün kökeni, Latincede saçak, su yolu anlamına gelen pergula ifadesine dayanmaktadır. Avrupa dillerine İtalyanca vasıtasıyla girmiş ve bugünkü anlamını kazanmıştır. 18. ve 19 yüzyıllarda, fazla yapay olmalarından dolayı gelişen doğal bahçecilik eğilimine dayanamamışlar ve popülerliklerini yitirmişlerdir. Günümüzde yeniden canlanmakta olan pergolalar sedir ya da sekoya gibi dayanıklı ağaçların yanı sıra ticari amaçlar için Emprenye işlemi ile güçlendirilmiş Çam ağacından yapılmaktadır.” (Vikipedi)
Vikipedi’nin yayınladığı pergole fotoğrafı ise şöyledir:

Yukarıda hem mevzuatın hem de Vikipedi’nin pergole tanımını verdim.
Peki, aşağıdaki fotoğraflarda görülen yapılardan hangisi mevzuat ve Vikipedi’nin pergole tanımına uyuyor?






Bambular, neyi gizliyor?



Mevzuatta ve uluslararası literatürdeki tanımı verilen pergole ile fotoğraflardaki yapılardan hangisi örtüşüyor?
Kararı siz verin.
İbrahim Naki AVŞAR (4.1.2025)