Erzincan’ın İliç’te Anagold Madencilik A.Ş.’ye ait Çöpler Altın Madeni’nde 13 Şubat 2024’te 10 milyon metreküp siyanürlü toprak kaydı.
Faciada dokuz işçi hayatını kaybetti.
Erzincan İliç Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma tamamlandı.
Beşi tutuklu 43 sanık hakkında hazırlanan 69 sayfalık iddianame, Erzincan 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildi.
Erzincan Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından kabul edilen iddianame ardından ilk duruşma 17 Mart’ta yapılacak.
İddianamede, tüm şüpheliler hakkında “taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olmak” suçundan iki yıldan 15’er yıla kadar hapisle cezalandırılması talep edildi.
Bu kişiler arasında arasında Anagold Ülke Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Yalçın Demirci ve Anagold’un büyük ortağı SSR Mining Global Projeler Başkan Yardımcısı John Harmse de bulunuyor.
Türkiye’de ise belgelerde çelişki var/iddianamede ÇED’i imzalayan kamu görevlileri yok.
Öte yandan Türkiye’deki bilirkişi raporunda
proje yönetim mekanizmasının doğru/işler şekilde kurulmadığı/
Fazla kapasite artışına gidildiği/
projelerde hatalar olduğu/
inşaatlarda patlatmaların risklerinin iyi hesaplanmadığı/
uzman uyarısına rağmen solüsyon verildiği
tespitleri yer alıyordu.
Anagold tarafından işletilen İliç Çöpler Altın Madeni’nde 9 işçinin yaşamını yitirdiği faciaya yönelik büyük ortak SSR Mining de bağımsız inceleme yapıldığını açıkladı.
Şirketin paylaştığı bilgilere göre,
olayın nedeni tasarım hatası olarak belirlendi.
Açıklamada, aşırı su ve istiflemeye yönelik kanıt bulunmadığı vurgulandı!!!
Öte yandan madeni iyileştirme maliyetinin 250 ila 300 milyon dolar arasında olduğu ifade edildi.
Şirket açıklamasında, maden faciasının büyük olasılıkla nedeninin yığının üçüncü taraflarca yapılan tasarımındaki bir kusur olduğunu belirtti.
İnceleme, üçüncü taraf mühendislik tasarımında test verilerinin değerlendirilmesinde kesme değerinin olduğundan fazla tahmin edildiğinin ortaya çıktığı ifade edildi.
Ayrıca yığın liç sahasının tasarımında özellikle tabandaki ped, astar sisteminin kayma dayanımı hesaplamalarında yapılan mühendislik tasarımının kazaya yol açtığı belirtildi.
Bu durumun güvenlik değeri hesaplamalarının şişirilmesine yol açarak, yığın liç tesisini desteklemek için yeterli dayanımı sağlamayan bir tasarımla sonuçlandığı vurgulandı.
“Aşırı su ve istiflemeye dair kanıt yok”
CNI’nin analizine göre, yığın liç sahasının inşaatının ve işletilmesi, yapım için verilen mühendislik standartlarına !!! uygun yapıldı.
Kazanın kökeninde tasarım aşamasında yapılan hatalar yer aldı!!!
İncelemede suyun aşırı kullanımı, patlatmadan kaynaklanan yer titreşimleri veya tasarımın ötesinde istiflemenin olaya katkıda bulunduğuna dair bir kanıt bulamadığı, açıklandı.
Şirket inceleme sonucunu paylaştı
Duruşmaya kısa süre kalırken, Anagold Madencilik’in büyük ortağı Kanadalı SSR Mining, Çöpler Altın Madeni’nde meydana gelen olayın nedenini belirlemek için bağımsız bir inceleme yaptırdığını açıkladı. Kurumun internet sitesinde yer alan açıklamada, Uluslararası madencilik danışmanlık firması Call & Nicholas, Inc. (CNI) tarafından inceleme yapıldığı belirtildi. İnceleme sonucu mühendislik tasarımı, inşaat ve yapılan analizlerin ardından olayın yaşanmasındaki faktörlere yer verildi.
SSR Mining’in İcra Kurulu Başkanı Rod Antal, “Şimdi başarısızlığın bir mühendislik tasarım kusurunun sonucu olduğunu ve sahanın işletilmesi veya inşasındaki bir hatadan kaynaklanmadığını bilmek, Çöpler Altın Madeni’ni yeniden başlatmaya çalışırken sahada çalışan ekibe netlik ve bir miktar güvence sağlıyor” dedi.
Antal, SSR Mining’in, madenin yeniden açılması için gerekli izinlerin alınması amacıyla ilgili makamlarla yakın işbirliği içerisinde çalışmaya devam edildiğini söyledi!!!
Onarım 300 milyon dolar
Öte yandan SSR Mining’in 6 Kasım 2024’te yaptığı açıklamada, madeni faciasının iyileştirme ve koruma çalışmalarının maliyetinin 250 milyon ila 300 milyon dolar arasında olacağının tahmin edildiği belirtildi. Bu sürecin ise 24 ila 36 ay sürmesinin beklendiği dile getirildi. Açıklamaya göre 2024’ün üçüncü çeyrek diliminde de 48,3 milyon dolar harcandı. Nisan 2024’ten beri de harcanan para 103,3 milyon doları buldu.
